Các bậc hiền triết từ thời xưa đã xem cờ tướng cũng như việc cầm quân đánh giặc. Dùng cờ tướng để tạo thế trận giả, sáng tạo chiến lược. Mỗi nước cờ là cả sự đấu trí tập trung, càng chú tâm suy nghĩ thì lại càng ra nhiều nước cờ sáng tạo.
Phân tích và dự đoán
Có câu nói “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng” đây là câu châm ngôn yêu thích của những người chơi cờ tướng. Người chơi cờ nên phải biết phân tích tình thế trận trong mỗi giai đoạn của ván cờ, từ đó lập ra kế hoạch ứng biến cho các diễn biến cờ tiếp theo. Sự phân tích và phán đoán nước cờ là rất quan trọng. Dự đoán thường được đưa ra dựa trên 2 yếu tố: Sức mạnh của từng quân trong thế trận của mỗi bên và vị thế của các quân ở mỗi bên.
Cần làm rõ được sức mạnh quân của 2 bên sẽ có sức chống chọi nhau như thế nào, mỗi nước đi sẽ đem đến kết quả trận đấu ra sao. Ngoài ra dự đoán ý đồ bày trận của đối phương, giúp bạn có kế hoạch tấn công hay phòng thủ cho riêng mình.
Kế hoạch tấn công
Kế hoạch tấn công đối phương sẽ bao gồm các phương án, chiến lược, chính thuật được tính toán kỹ lưỡng để đi đến kết quả thắng lợi. Trong mỗi trận đấu, bạn nên chủ động quan sát, phân tích cờ hai bên, từ đó đưa ra kế hoạch tấn công thích hợp.
Đôi lúc, tận dụng thời cơ sử dụng chiến thuật tấn công bất ngờ khiến đối phương không kịp phòng bị và trở tay không kịp. Chơi cờ tướng cần nên biết tiến lên cũng nên biết lui quân, vừa tấn công vừa thủ. Tránh để đối phương gài bẫy thua cuộc.
Bảo toàn lực lượng
Trong cờ tướng nên hạn chế mất quân để tránh việc mất kiểm soát trận đấu. Trừ cho những trường hợp phế quân để đoạt thế. Những nước cờ cần được tính toán kỹ lưỡng, chính xác. Hy sinh quân địch để cố tình giành lại thế trận là chủ động. Nhưng bạn tuyệt đối không nên mất quân để không thu lại được gì, càng vô tình để lộ cờ, đối phương sẽ biết trước để tương kế tựu kế. Từ đó việc bỏ quân sẽ trở nên vô ích và hi sinh quân vô nghĩa.
Trong tấn công có phòng thủ
Người chơi cần giữ cho mình luôn bình tĩnh, và tỉnh táo trong mọi thế cờ. Tuy rằng đang phòng thủ nhưng chuyển sang tấn công và ngược lại từ ở thế tấn công chuyển sang phòng thủ phải thông suốt, tạo cho thế trận biến hóa khôn lường. Đối phương sẽ bối rối vì không thể nắm bắt được kế hoạch của bạn.
Tận dụng thời cơ
Đối với cờ tướng, việc chớp thời cơ là cực kỳ quan trọng. Thời cơ trong cờ tướng là nhìn và đợi. Quan sát diễn biến của thế trận, đợi sơ hở của đối phương và chớp thời cơ trong tích tắc để chiến thắng.